Wiek samotności – jak nastolatki radzą sobie z izolacją?

Wielu nastolatków czuje, że nikt ich nie rozumie, co prowadzi do wykształcenia się poczucia samotności. Część młodych ludzi odnajduje wsparcie w grupie rówieśniczej, gdzie mogą liczyć na zrozumienie. Jednakże istnieje także grupa, która nie znajduje oparcia ani wśród dorosłych, ani rówieśników. Przekonanie to może wynikać z różnych doświadczeń, w tym z obserwacji relacji rodzinnych. To, jak rodzice postrzegają innych ludzi i w jakie relacje wchodzą oraz na jakich zasadach, wpływa na to, jak młody człowiek buduje swoje własne kontakty z innymi.

Lęk przed odrzuceniem

Jednym z głównych powodów, dla których młodzież obawia się otworzyć przed innymi, jest lęk przed odrzuceniem, krytyką lub zbagatelizowaniem problemów. U podstaw tego lęku leży jednak głębsze poczucie niepewności dotyczące akceptacji. Młody człowiek zastanawia się, czy to, co robi i mówi, będzie zgodne z oczekiwaniami innych, zwłaszcza rodziców.

Konsekwencje samotności

Samotność może mieć poważne konsekwencje zarówno na poziomie psychicznym, jak i fizycznym. Ludzie są ewolucyjnie przystosowani do funkcjonowania w grupach. Dzieje się tak dlatego, że kiedyś budowanie relacji i przynależność do grupy zapewniały przetrwanie. Ponadto, coraz więcej badań wskazuje na to, że samotność może pociągać za sobą m.in. ryzyko chorób sercowo-wieńcowych. Pośrednio jest to związane z podwyższonym poziomem stresu generowanym przez poczcie samotności. Do innych możliwych skutków należą depresja i zaburzenia lękowe.

Samotność wewnętrzna

Samotność wewnętrzna to stan, w którym osoba, mimo otaczającego ją tłumu, czuje się odizolowana. Może to wynikać z lęku przed byciem niezrozumianym czy niesłyszanym. Konieczność znalezienia równowagi między potrzebą bycia wśród ludzi a potrzebą samotności to zadanie rozwojowe. Izolacja może stanowić formę samopoznania, podróży do wnętrza siebie. Natomiast to, ilu osób potrzebujemy w swoim życiu jest kwestią indywidualną – nie ma na to uniwersalnej odpowiedzi. 

Sztuka budowania relacji 

Tworzenie zdrowych relacji interpersonalnych to umiejętność, którą trzeba ćwiczyć. Dziecięce kontakty różnią się od relacji budowanych w okresie dorastania. Jeśli samotność przechodzi w stan przewlekły, może to świadczyć o problemach z budowaniem więzi. W takich przypadkach warto zastanowić się, czy samotność jest wyborem, czy też brakiem umiejętności nawiązywania relacji.

Relacja rodzic-dziecko

Jeśli relacje w rodzinie nie sprzyjają komunikacji, warto zastanowić się, co doprowadziło do tej sytuacji. Relacje między rodzicem a dzieckiem nie są równe, ponieważ dorosły ma więcej doświadczenia życiowego i umiejętności. Można posłużyć się metaforą, że relacja rodzicielska jest jak bank – jeśli chcemy coś z niej wyjąć, trzeba w nią zainwestować. Ważne jest, by rodzina była „na plusie” pod względem wzajemnego zrozumienia, kontaktów i spędzanego razem czasu. Jeśli chcemy poprawić relacje z dzieckiem, możemy zacząć od małych kroków. Na przykład dołączyć do niego, gdy ogląda interesujący go serial lub wspólnie posłuchać muzyki. Ważne jest, by spędzać ze sobą czas – to codzienne, wspólne bycie razem tworzy most porozumienia między rodzicem a dzieckiem.

Gdzie zgłosić się po pomoc: 

 

Artykuł powstał na podstawie rozmowy Małgorzaty Serafin, dziennikarki specjalizującej się w tematach zdrowia psychicznego z Karoliną Ziegart-Sadowską, psychoterapeutką dzieci i młodzieży.