Więź z dzieckiem kształtuje się już od narodzin, a nawet wcześniej, jeszcze w łonie matki. W pierwszych latach życia dziecko jest całkowicie zależne od opiekunów – nie tylko w kwestiach, takich jak karmienie czy bezpieczeństwo, ale również emocjonalnych. To rodzice uczą dziecka rozpoznawania emocji, reakcji na stres, a także wyrażania i kontroli uczuć.
Pierwsze trzy lata
Dla rozwoju emocjonalnego dziecka kluczowe są pierwsze trzy lata. To wtedy uczy się, jak budować relacje z innymi, a schematy tych relacji opierają się na więzi z rodzicami. Więź ta powinna być oparta na szacunku, uwzględnianiu potrzeb dziecka, kontenerowaniu emocji (czyli przyjmowaniu, przetwarzaniu i oddawaniu trudnych emocji w zrozumiałej formie) oraz dbaniu o granice. Rodzice mają ogromny wpływ na rozwój dziecka. Ich wartości, przekonania i sposób sprawowania opieki są najważniejszymi czynnikami w kształtowaniu psychiki małego człowieka. Przykładowo, w sytuacji, kiedy ponad roczne dziecko będąc na spacerze z rodzicem jest zaczepione przez obcą osobę dorosłą, zanim zareaguje, spojrzy na swojego opiekuna. Jeśli zobaczy, że bliska osoba dorosła reaguje strachem, ono również zacznie się bać. Z kolei jeśli reakcja będzie spokojna, odczyta to jako brak zagrożenia. Mając to na uwadze, warto zadbać o świadome podejście już na wczesnym etapie życia malucha.
Zadbanie o własne zasoby
Rodzice często wiedzą, że nie powinni reagować złością na emocje dziecka, ale brakuje im zasobów, by to kontrolować. Współczesne tempo życia, stres i zmęczenie osłabiają ich zdolności emocjonalne. Tymczasem, jeśli rodzic nie radzi sobie z własnymi emocjami, dziecku również będzie trudno to zrobić. Warto rozważyć wsparcie dla siebie jako rodzica. Praca nad własnym podejściem pomoże w modelowaniu prawidłowych sposobów radzenia sobie z emocjami i wzmocni więź z dzieckiem.
Gdzie zgłosić się po pomoc:
- Telefon Zaufania Dla Dzieci i Młodzieży (116 111) w formie chatu lub maila na https://centrumwsparciadladzieci.pl/ ,
- Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka (800 12 12 12) oraz w formie chat na https://czat.brpd.gov.pl/,
- Centrum wsparcia dla osób dorosłych w kryzysie psychicznym (800 70 2222) oraz w formie czatu lub maila na https://centrumwsparcia.pl/
- Telefon wsparcia emocjonalnego dla dorosłych (116 123) oraz w formie chatu na: https://116sos.pl/
Materiał powstał we współpracy z Kamilą Sobczak-Grzybowską – psychologiem w trakcie specjalizacji z psychoterapii dzieci i młodzieży. Doświadczenie zdobywała m.in. w Mazowieckim Centrum Neuropsychiatrii, Fundacji Dobra Przestrzeń oraz prywatnych Ośrodkach Terapeutycznych. Obecnie pracuje z dziećmi, nastolatkami i rodzinami, wierząc, że oddziaływania terapeutyczne powinny obejmować cały system rodzinny.
Bibliografia:
„Dzieci i młodzież z zdezorganizowanym stylem przywiązania” Chris Taylor
„Psychoanalityczna terapia rodzic/niemowlę” Tessa Baradon, Michela Biseo, Carol Broughton, Jessica James, Angela Joyce
„Zaburzenia przywiązania u dzieci” Chris Taylor
„Koncepcja przywiązania” red. Barbara Józefik