… czyli jak dotrzeć do młodzieży
Pod nazwą Healthy Gamer, czyli „zdrowy gracz”, kryją się inicjatywy realizowane od 1999 roku przez amerykańskiego psychiatrę Aloka Kanojia, spośród których na największą uwagę zasługuje prowadzony przez niego kanał psychoedukacyjny HealthyGamer_GG.
Jeśli szukamy sposobu, by dotrzeć do młodszych pokoleń, które dorastały przyzwyczajone do świecących niebieskim światłem ekranów i wirtualnych komunikatorów, to trzeba mówić tym samym językiem (dosłownie i w przenośni), z tych samych smartphonów, za pomocą tych samych środków przekazu, które naszemu odbiorcy wydają się naturalne. „Medium także jest przekazem”, można powtórzyć za Marshallem McLuhanem. To znaczy, że środek przekazu, z którego korzystamy, także ten przekaz kształtuje. Więc przekaz nadawany w Internecie na „młodzieżowej” platformie trafi do młodzieży lepiej, niż nawet najbardziej szczytne hasła promowane na dedykowanych stronach organizacji pozarządowych, zarządzanych przez „dziadersów” – kto tam będzie zaglądał, kto im uwierzy?
To zdaje się być punkt wyjścia misji Kanojia, który wie, o czym mówi. Kanojia, chociaż dziś jest utytułowanym psychiatrą, to dla społeczności internetowej jest „swojakiem”. Sam jako młody człowiek był uzależniony od gier komputerowych. Z tego powodu przerwał pierwsze studia. By znaleźć dla siebie adekwatną formę pomocy, wyjechał do Indii, gdzie próbował różnych form medytacji i jogi. W efekcie wyszedł z uzależnienia i ukończył przerwane studia. Kontynuował edukację na Harvard Medical School i został lekarzem psychiatrą.
W społecznościach internetowych Kanojia jest znany jako „dr K.”, internetowy streamer, czyli osoba nagrywająca i transmitująca materiały filmowe w Internecie. Jego kanał HealthyGamer_GG, obserwowany przez ponad 610 tysięcy osób, znajduje się na mało popularnej w Polsce platformie twith.tv. W tym roku Kanojia otrzymał nominację do tytułu „najlepszego kanału filantropijnego”, wewnętrznego wyróżnienia na platformie Twith. Publikuje równolegle także na kanale YouTube (www.youtube.com/@HealthyGamerGG), który subskrybuje ponad milion osób i na którym znajduje się ponad 250 filmów z udziałem Kanojia.
Filmy publikowane na HealthyGamer_GG to albo prowadzone w luźnej atmosferze wykłady psychoedukacyjne albo rozmowy z innymi osobami ze społeczności internetowej tj. znanymi streamerami, tzw. influencerami, którzy opowiadają o swoich problemach. Niektóre z tych rozmów, szczególnie interesujące i zarazem kontrowersyjne – są de facto spotkaniami psychoterapeutycznymi i/lub wywiadami psychiatrycznymi. W licznych komentarzach zamieszczanych pod filmami obecne jest zdziwienie członków społeczności, że ta znana z innego kanału postać ma jakiekolwiek problemy psychiczne, że podejmuje leczenie, przyjmuje leki, ma gorsze dni, pracuje nad sobą, publicznie płacze, że z czymś się zmaga.
W publikowanych na kanale wykładach można posłuchać o m.in.: samodiagnozowaniu w Internecie, problemie znalezienia pierwszej pracy bez doświadczenia, byciu singlem, substancjach psychoaktywnych. Wiele miejsca dr K. poświęca ADHD, braku motywacji, samotności, potrzebie kontaktów rówieśniczych. Analizuje kontrowersyjne zjawiska popkultury (np. brutalny serial Squid Game). Językiem medycznym – psychologicznym i psychiatrycznym – posługuje się w ograniczonym zakresie, za punkt wyjścia zawsze biorąc konkretną sprawę żywą dla młodych osób, które mają poczucie, że dr K. nie bagatelizuje ich problemów. W końcu jest jednym z nich, tylko jakby z większym doświadczeniem, starszym kolegą. Jeśli jego gość opowiada o tym, że nie może oderwać się od gry komputerowej, dr K. dopytuje, od jakiej konkretnie, ponieważ jest bardzo prawdopodobne, że sam także w nią grał.
W jednym z filmów Kanojia podejmuje kwestię stygmatyzacji wprost, zauważając, że zasadniczo mamy tendencję do łączenia diagnozy choroby psychicznej z moralnością, to znaczy oceniamy takie osoby chorujące psychiczne jako skłonne do czynienia zła, wyrządzania krzywdy. Wspólną cechą wszystkich filmów publikowanych na HealthyGamer_GG jest spójny przekaz o dużym ładunku antystygmatyzacyjnym: rozmowa z psychiatrą jest OK, każdy może ją kiedyś odbyć, może to być trudne, ale ostatecznie jest to cenne doświadczenie, które uchroni mnie przed większym złem.
Autor: Jakub Tercz – doktor nauk humanistycznych, prezes Fundacji Otwarte Seminaria Filozoficzno-Psychiatryczne, specjalista ds. partnerstw lokalnych w Mokotowskim Centrum Zdrowia Psychicznego przy Instytucie Psychiatrii i Neurologii.