Od kilku lat osoby z doświadczeniem kryzysu psychicznego zapraszane są do zabrania głosu podczas publicznych debat, konferencji, czy forów związanych ze zdrowiem psychicznym. Osoby po kryzysie mają wiele do powiedzenia, co jest ważnym głosem w dyskusji o zmianach w polskiej psychiatrii. Przecież to pacjenci najlepiej wiedzą, czego mogą potrzebować, by czuć, że są odpowiednio traktowani, by szybciej zmierzali do poprawy zdrowia.
Zmiany są konieczne. W publicznej debacie pojawia się nawet sformułowanie o stygmatyzacji psychiatrii spowodowanej zbyt małym finansowaniem w porównaniu do pozostałych dziedzin medycyny. Opinie pacjentów psychiatrycznych mają ogromne znaczenie. Włączanie osób po kryzysach psychicznych w rozmowy o jakości opieki psychiatrycznej to szansa na właściwy rozwój psychiatrii.
Branie udziału w debacie publicznej, wypowiadanie własnego zdania, dzielenie się doświadczeniem, włączanie się w wolontariat czy inną aktywność społeczną przynosi ulgę samym pacjentom. Praca na rzecz innych wzmacnia, daje satysfakcję i poczucie sprawczości, minimalizuje bezradność wobec trudnych doświadczeń.
Możliwości aktywnego włączania się w działania na rzecz osób z doświadczeniem kryzysu psychicznego jest coraz więcej. Fundacje organizują ciekawe kampanie edukacyjne, prowadzą otwarte spotkania, publikują ciekawe materiały w Internecie. Warto wspomnieć Marsz Żółtej Wstążki – biorąc w nim udział, można pokazać solidarność z osobami z doświadczeniem kryzysu psychicznego.
Organizowane są również warsztaty, które uczą jak przeciwdziałać stygmatyzacji. Prowadzą je osoby z doświadczeniem kryzysu psychicznego. Dzielą się oni swoim historiami i doświadczeniem, opowiadają o chorobie i zdrowieniu, tłumaczą, co im sprawia przykrość, a co pomaga wyjść z kryzysu, podpowiadają jak reagować na sam kryzys, jak wspierać osoby doświadczające zaburzeń psychicznych, uczą jakich używać słów, a jakich unikać.
To pozytywne przykłady z których warto czerpać inspirację. Nawet jeśli mieszkamy się w małym ośrodku, gdzie nie ma dostępu do prężnie działających fundacji, możemy zorganizować coś na mniejszą skalę w swojej miejscowości, angażując lokalną społeczność.
Wystarczy odwaga, poczucie misji i można zmieniać świadomość społeczną oraz postawy ludzi, którzy nie zawsze mieli szansę zrozumieć problem osób z doświadczeniem chorób psychicznych. Z pozoru trudne wyzwanie, może być okazją do podzielenia się doświadczeniem własnego kryzysu psychicznego, czy też kryzysu bliskiej nam osoby z ludźmi, którzy tego potrzebują. Dzielenie się swoim doświadczeniem daje innym siłę do walki z kryzysem i wiarę w zdrowienie.
Katarzyna Parzuchowska – edukatorka i trenerka w obszarze zdrowia psychicznego, aktywistka na rzecz równego traktowania osób po kryzysach psychicznych, arteterapeutka, osoba z doświadczeniem kryzysu psychicznego.